Ciepłownictwo i my wszyscy w Polsce mamy problem. Ogrzewając domy opieramy się na technologiach z lat 50 i 60-tych ubiegłego wieku. Zimą mamy najgorszej jakości powietrze w Unii Europejskiej. Społeczeństwo ponosi ogromne koszty zanieczyszczenia powietrza – rocznie płacimy naszym zdrowiem 120 mld zł. Korzystamy przede wszystkim z węgla, którego zaczyna nam brakować, a do tego płacimy koszty uprawnień do emisji CO2. Co dalej? Czy koronawirus oznacza koniec marzeń o czystym powietrzu i koniec inwestycji w nowoczesne technologie? Wprost przeciwnie. Właśnie teraz powinniśmy stawiać na źródła odnawialne.

Wyzwanie związane z walką z koronawirusem i nadchodząca wiosna odciągają uwagę opinii publicznej od problemu smogu. Tymczasem on sam nie zniknie i jak bumerang powróci za kilka miesięcy razem z rozpoczęciem sezonu grzewczego. Szczególnie do miast i miasteczek – gdzie podobnie jak w Żywcu ponad 80% energii do ogrzewania pochodzi z węgla. W najnowszym raporcie Forum Energii pt. „Antysmogowa mapa drogowa dla Żywca. Czyste ciepło do 2030 roku.” wskazujemy jakie kroki należy podjąć, by pozbyć się smogu w perspektywie 2030 roku.

Ministerstwo Aktywów Państwowych zapowiada dopłaty do rachunków za energię dla osób zarabiających poniżej 5 tys. netto miesięcznie. Reakcja na wzrost cen energii elektrycznej pokazała, że politycy jak ognia boją się tego tematu. Nie mają jednak dobrego pomysłu jak go rozwiązać.

Komisja Europejska przedstawiła projekt rozporządzenia w sprawie Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. To instrument, który ma przybliżyć Unię do osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 r. i zapobiec ewentualnemu wykluczeniu społecznemu. Choć Polska zaproponowała utworzenie funduszu, to przespaliśmy dyskusję o jego kształcie.

Podczas gdy w Brukseli trwa batalia o nowe cele klimatyczne na 2050 r. wiele polskich miast i wsi już teraz dusi się smogiem. Forum Energii zebrało najważniejsze dane o zaopatrzeniu w ciepło, żeby zwrócić uwagę na ciepłownictwo, które jest traktowane jak ubogi kuzyn energetyki.

Polska energetyka znalazła się na zakręcie. Co zastanie kolejny rząd po wyborach jesienią? W spadku dostanie nie tylko elektroenergetykę, ale również smog.

Nie będzie nadmierną przesadą stwierdzenie, że krajowe ciepłownictwo, zarówno systemowe jak i niesystemowe, znalazło się przed historycznym zakrętem. Jeśli dobrze w ten zakręt wejdzie odniesiemy duży sukces, jeżeli nie, skutki mogą być poważne.

W raporcie Czyste ciepło 2030. Strategia dla ciepłownictwa Forum Energii przeanalizowało, jak w sposób efektywny kosztowo i sprawiedliwy społecznie sprawić, aby do 2030 r. ogrzewanie przestało być źródłem smogu w Polsce. Według analizy, w ciągu dekady koszty zdrowotne zanieczyszczeń można obniżyć o 50%, a emisje pyłów z indywidualnego ogrzewania ograniczyć o 91%. Jednocześnie emisje CO2 z ciepłownictwa spadną o 30%.

Polska, planując modernizację sektora ciepłownictwa, może skorzystać z doświadczeń Danii i Niemiec. Forum Energii przedstawia dobre praktyki z dwóch państw, leżących w podobnej strefie klimatycznej, których systemy zaopatrzenia w ciepło były do niedawna silnie uzależnione od węgla.

Tak nagłych zwrotów akcji w energetyce nie było jeszcze nigdy. Strategiczny sektor gospodarki gwałtownie zaczął się wymykać spod kontroli rządu, który wydaje się zaskoczony wzrostem cen, rosnącym importem węgla, gazu i energii elektrycznej. Zaskoczenie jest duże, bo właśnie tego wszystkiego miało nie być, a zbliżają się wybory.